Hybride verwarmingsinstallaties kunnen een belangrijke (tussen)stap richting aardgasvrije woningen zijn, ook in de sociale huursector. Vanaf 2026 wordt de hybride warmtepomp de standaard voor woningen waar de cv-ketel moet worden vervangen. Wat is een hybride warmtepomp, waarom kiezen woningcorporaties voor deze installatie en met welke factoren moet er rekening worden gehouden?
Waarom kiezen woningcorporaties voor hybride warmtepompen?
Verschillende woningcorporaties zetten al volop in op hybride installaties, nog voordat de wettelijke verplichting van kracht wordt. Dit doen ze omdat ze:
- ervaring willen opdoen met de toepassing van hybride systemen,
- onderzoeken welke concepten passen binnen hun woningportfolio,
- draagvlak willen creëren binnen de eigen organisatie én bij bewoners.
Wat is een hybride warmtepomp?
Een hybride installatie is een verwarmingsinstallatie die twee verschillende energiebronnen gebruikt, in dit geval gas en elektriciteit. Er zijn daarin meerdere variaties mogelijk, waarin er grofweg onderscheid gemaakt kan worden in:
- een combinatie van twee losstaande systemen: plaatsing van een warmtepomp naast de (bestaande) cv-ketel.
- één unit waarin beide technieken zijn verwerkt.
Vaak wordt er gekozen om naast de (al in de woning aanwezige) cv-combiketel een elektrische warmtepomp te plaatsen. Meestal is dit een elektrische lucht-water-warmtepomp, gekoppeld aan de traditionele gasgestookte cv-combiketel die al in de woning aanwezig is. Een minder voorkomende combinatie is het plaatsen van een ventilatiewarmtepomp in combinatie met de cv-combiketel.
Waarom niet direct volledig van het gas af?
De hybride warmtepomp is een transitietechnologie, een tussenstap op weg naar een aardgasvrije gebouwde omgeving. Het is namelijk niet altijd haalbaar om woningen direct aardgasvrij te maken. Met een hybride installatie kan er dan toch een forse reductie in gasverbruik worden bereikt.
All electric
Een woning direct all electric maken is een grote stap. Het is niet mogelijk óf kosteneffectief om zomaar een cv-combiketel te verwijderen en een (hoge temperatuur) warmtepomp terug te plaatsen. Voor een reguliere (midden/lage temperatuur) warmtepomp moet de isolatie van hoog niveau zijn, en moet het warmteafgiftesysteem geschikt zijn voor lage temperaturen.
Een hybride warmtepomp kan wél worden geplaatst in woningen met matige isolatie. Wordt in de koude periode de warmtevraag hoog, dan springt de cv-combiketel bij, dus bewoners zitten er altijd warm bij. Bovendien kan het hybride warmtesysteem werken met standaard radiatoren. Het bestaande afgiftesysteem kan dus blijven zitten, er hoeft geen lage temperatuursysteem zoals vloer- of wandverwarming te worden aangelegd.
Tussenoplossing voor warmtenet
Ook als er in de Transitievisie Warmte een warmtenet gepland is voor de wijk, kan de hybride warmtepomp een goede tussenoplossing zijn. Bijvoorbeeld als het nog tien tot vijftien jaar duurt voordat dit wordt gerealiseerd.
Wat is het doel van een hybride warmtepomp?
Het doel is een flinke afname van het aardgasverbruik realiseren. De hybride warmtepomp neemt 60 tot 80% van de gemiddelde jaarlijkse warmtevraag voor ruimteverwarming voor zijn rekening en gebruikt daarvoor elektriciteit. Voor de overige 20 tot 40% springt de cv-combiketel bij. Ook het warm tapwater wordt nog door de gasketel bereid.
Factoren om rekening mee te houden
Toename van elektriciteitsverbruik
De installatie van een hybride warmtepomp zorgt ervoor dat het elektriciteitsverbruik van de bewoner toeneemt. Om dit te compenseren kan de woningcorporatie overwegen om ook zonnepanelen op de woning te plaatsen. Dit leidt mogelijk tot lagere energielasten: enerzijds daalt het gasverbruik, anderzijds wordt het extra verbruik aan elektriciteit gecompenseerd door de zonopwek.
Ruimte in en rond de woning
Als er wordt gekozen voor een lucht-water-warmtepomp moet er voldoende ruimte zijn voor de plaatsing van beide units, zowel in (naast de cv-combiketel) als buiten de woning.
Toekomstbestendigheid
De toepassing van twee losse installaties – de combinatie van warmtepomp en bestaande gasketel – lijkt er vooralsnog op meer toekomstbestendig te zijn dan de keuze voor één hybride unit. De stap naar all electric is namelijk eenvoudiger. De cv-combiketel wordt verwijderd, maar de warmtepomp blijft en wordt omgebouwd naar een all electric installatie in combinatie met de plaatsing van een boilervat.
Wanneer er is gekozen voor één unit, dan moet de volledige installatie vervangen worden.
Monitoring in een notendop
De ontwikkeling van hybride warmtepompen gaat onverminderd door. Voor een succesvolle toepassing is het essentieel om voortdurend te evalueren en te leren: wat zijn de gevolgen van het gebruik van een hybride warmtepomp? En welke installatie is geschikt voor welk type huis?
Een groeiend aantal woningcorporaties kiest voor monitoring, om zo meer inzicht te krijgen in de werking en effectiviteit van hybride warmtepompen. Dit is een waardevolle bijdrage aan de onderbouwing van strategieën voor verduurzaming: met prestatiegegevens als basis kunnen bestaande keuzes worden voortgezet of aangepast.
Wilt u de prestaties van uw hybride warmtepompen optimaliseren? En bent u benieuwd wat monitoring voor u kan betekenen? Klik hier om een afspraak te maken.