Hoe presteren verschillende warmte-installatietypes ten opzichte van elkaar? Watch-E deed onderzoek op basis van onafhankelijke meetdata uit de monitoring van honderden sociale huurwoningen en vergeleek het verbruiksprofiel van lucht-waterwarmtepompen met bodemwarmtepompen.
Als monitoringsspecialist heeft Watch-E inzicht in de energieprestaties van duizenden sociale huurwoningen door heel Nederland heen. Oftewel, een grote hoeveelheid data om een onafhankelijk onderzoek te kunnen doen naar de verschillen tussen de prestaties van verschillende typen verwarmingsinstallaties.
De geanalyseerde projecten hebben de volgende kenmerken:
- 145 woningen met een lucht-waterwarmtepomp.
- 172 woningen met een bodemwarmtepomp.
- Alle woningen hebben een oppervlakte van 90 tot en met 110 m².
- Alle woningen zijn EPV-woningen (de oude regeling, ‘EPV 1.0’).
Energieprestaties van verschillende typen warmtepompen
Er is een duidelijk verschil tussen de energieprestaties van de installaties zichtbaar. De lucht-waterwarmtepomp gebruikt 1,5 keer zoveel energie als een bodemwarmtepomp:
- Het gemiddelde jaarverbruik van de lucht-waterwarmtepomp is 1724 kWh.
- Het gemiddelde jaarverbruik van de bodemwarmtepomp is 1133 kWh.
Met name in het stookseizoen lopen de verschillen op, hoewel er ook in de zomermaanden een duidelijk verschil te zien is.
De tekst van dit artikel loopt door onder de grafieken.


Waarom is een bodemwarmtepomp zuiniger?
De warmtebron van de bodemwarmtepomp is stabieler, en de temperatuursprong is kleiner dan bij een lucht-waterwarmtepomp. De temperatuursprong is het verschil tussen de brontemperatuur en de stooktemperatuur. De temperatuur van de grond ligt het hele jaar tussen de 10°C en 12°C, de ideale brontemperatuur voor verwarming in de winter en koeling in de zomer.
Lucht-waterwarmtepomp
Een lucht-waterwarmtepomp wint warmte uit de buitenlucht en doet dit via een buitenunit met een ventilator. De aanschafprijs van een lucht-waterwarmtepomp is gemiddeld 6.000 tot 11.000 euro inclusief btw en installatie.
Bodemwarmtepomp
De bodemwarmtepomp haalt warmte uit de grond. Afhankelijk van de inrichting van het systeem liggen er buizen tot 150 meter onder de grond. Er moeten boringen worden gedaan in de bodem, de locatie van het woningbouwproject moet daar geschikt voor zijn.
Ook is onder andere voldoende ruimte nodig voor (het aanrijden van) een boorinstallatie. Installatie en onderhoud mag alleen door een gecertificeerd bedrijf worden gedaan, omdat er speciale protocollen gelden en bepaalde vergunningen nodig zijn.
De aanschafprijs van een bodemwarmtepomp is gemiddeld 20.000 tot 28.000 euro inclusief btw en installatie.
Voordelen van beide typen warmtepompen
De voordelen van een lucht-waterwarmtepomp:
- Installatie is eenvoudiger, omdat er niet geboord hoeft te worden.
- Daarom ook geschikter voor renovatieprojecten.
- Goedkoper in aanschaf en installatie.
De voordelen van een bodemwarmtepomp:
- Het energieverbruik is een stuk lager.
- Geen geluidsoverlast, omdat er geen buitenunit met ventilator nodig is.
- Vanwege het ontbreken van die buitenunit wordt er ook ruimte bespaard.
- Koelen van de woning is efficiënter.
- Langere levensduur van de bodembron (ten opzichte van de buitenunit van een lucht-waterwarmtepomp.
Welke installatie past bij uw project?
In elk project zijn er zoveel factoren van invloed, dat voor elke situatie weer een andere installatie passend is. Om woningcorporaties op weg te helpen met de keuze van duurzame van energie-installaties, ontwikkelde Stroomversnelling de publicatie Strategische keuzes maken in duurzame installaties.
In dit uitgebreide document staat een overzicht van verschillende installaties en welke factoren van invloed zijn op de keuze van (onder andere) een verwarmingsinstallatie: “Hoe kom je tot een passende keuze voor een duurzame installatie voor je vastgoed?”.
Grip op de prestaties van warmtepompen
In bovengenoemde publicatie vindt u ook een hoofdstuk over het belang van monitoring van duurzame installaties, zoals warmtepompen. Energiemonitoring maakt na renovatie of nieuwbouw de effecten van de gekozen energiemaatregelen inzichtelijk.
Is de woning echt energiezuiniger en renderen de warmtepompen zoals verwacht? Inzicht in verbruik gecombineerd met de investering en bewonerservaring geeft een goed beeld van de effecten van verduurzaming. De woningcorporatie kan zo op basis van feiten en inzichten beleid voortzetten, aanpassen of stopzetten.
Monitoring kan bovendien worden ingezet voor de beoordeling van pilot projecten en benchmarking van technieken en concepten.
Hoe staat het met de energieprestaties van uw projecten? Vul ons contactformulier in, dan nemen we contact met u op om te bekijken wat energiemonitoring voor uw organisatie kan betekenen.